‘Connecting the dots’ maakt rode draad extra zichtbaar
Het goede zien in jonge mensen. Hoge verwachtingen hebben. Leerlingen leren om zelf(standig) aan hun ontwikkeling te werken. Meer contact in de lessen creëren. Meer rendement uit Workshop halen. Feedback geven in plaats van cijfers. Werken vanuit de kernwaarden van Kunskapsskolan en natuurlijk leerlingen – naast de noodzakelijke kennis – de vaardigheden meegeven die zij in het latere leven zo goed kunnen gebruiken. Alles heeft met alles te maken. Dus wekt het op 3 oktober in De Fabrique in Utrecht geen verbazing dat het tweejaarlijkse Kunskapsskolan Community Event ‘Connecting the dots’ als centraal thema kent.

Toch is het onderwijsevenement – met zo’n 600 deelnemers uit heel Nederland – daarmee nog onvoldoende getypeerd. Niet alleen wordt deze dag een reeks belangrijke onderwijsinhoudelijke elementen met elkaar verbonden, ook de persoonlijke ontmoeting van zoveel onderwijsprofessionals is markant. Omdat iedereen zijn of haar eigen verhaal heeft. Ook al is iedereen actief binnen het Kunskapsskolan voortgezet onderwijs. Want elke school is anders, elke transitie naar gepersonaliseerd onderwijs is anders en natuurlijk kent elke regio zijn eigen uitdagingen. Dus is het belangrijk dat deze rijke schakering aan professionals elkaar op deze dag ziet en hoort. Zoals de Kunskapsskolan Community het bedoeld binnen de eigen gemeenschap. Samenwerken, ervaringen uitwisselen, samen dingen verder brengen. Niet alleen op het niveau van schoolleiders en bestuurders, maar ook onder vakgroepen en individuele docenten, onderwijsassistenten, coaches en ga zo maar door.

Ruimte voor contact
Naast een reeks ‘key note sprekers’ uit binnen- en buitenland,  zijn er 53 verschillende workshops beschikbaar waaruit de deelnemers kunnen kiezen. Ook is er in lijn met de Zweedse Fika-traditie uitgebreid ruimte om met elkaar in contact te komen, ervaringen uit te wisselen en vragen te stellen. Waarbij de één nieuw blijkt in deze vorm van gepersonaliseerd onderwijs en de ander al vele ervaring op zak heeft. Dus is het een mix van onderwijsprofessionals die de sfeer van het Event bepalen. Met voor iedereen de mogelijkheid om nieuwe inzichten uit theorie én praktijk op te doen waarmee je de komende tijd in je eigen omgeving aan de slag kunt. In aanvulling op de kwaliteitsdagen, de expertgroepen, de vakcommunities en de bestuurlijke leergemeenschap die al door het jaar heen actief zijn binnen de Kunskapsskolan Community.

Logica
Wat opvalt is de logica van het programma. Natuurlijk, alles is deze dag in het kader van het Kunskapsskolan onderwijs opgezet en gemodelleerd. Los daarvan wordt er een grotere rode draad extra zichtbaar gemaakt. Onder meer tot uitdrukking gebracht door de verschillende key note speakers. Neem dr. Kaisa Vuorinen van de Universiteit van Helsinki met haar ‘See the Good!’ filosofie en aanpak. Inmiddels in veel landen actief. Met een oproep aan samenlevingen én het onderwijs om op te houden met het nadruk leggen op wat jonge mensen niet (goed) kunnen. Terwijl keer op keer is aangetoond dat juist het benadrukken van wat leerlingen wél kunnen een geweldige stimulans is voor hun verdere ontwikkeling en ruimte geeft om ook nieuwe karaktertrekken te ontwikkelen. Voor Kunskapsskolan onderwijsprofessionals is dit natuurlijk een herkenbare boodschap. Al onderkent menigeen dat dit uitgangspunt wáármaken – met zoveel nadruk in het Nederlands curriculum op wat je ‘de telbare wereld’ zou kunnen noemen – bepaald niet vanzelf gaat.

Hoge verwachtingen
En dan Mats Barlow, een Kunskapsskolan schoolleider en coach uit Zweden met meer dan 20 jaar ervaring. Zijn boodschap: hoge verwachtingen hebben van leerlingen is een variant op ‘See the good’ en feitelijk een uiting van vertrouwen. Een randvoorwaarde ook om kansengelijkheid te stimuleren, omdat dit leerlingen op een positieve manier activeert en – intensief gecoacht – duidelijkheid creëert omtrent hun talenten. Logisch dus dat Kunskapsskolan al sinds jaar en dag vindt dat vroege determinatie van leerlingen slecht is voor hun kansen. Leerlingen moeten in hun eigen tempo en op hun eigen niveau kunnen leren én – wanneer eraan toe – regie kunnen pakken over hun eigen ontwikkeling. Echter: ‘zelfregulerend leren kun je niet zelfregulerend leren’ houdt key note speaker Patrick Sins, lector Vernieuwingsonderwijs bij Thomas More Hogeschool in Rotterdam en lector Leren bij Hogeschool Rotterdam, in De Fabrique in Utrecht de 600 onderwijsprofessionals voor. Omdat het flauwekul is te veronderstellen dat leerlingen van ruwweg twaalf jaar zomaar in staat zijn om de goede keuzes over hun leren te maken. Dat moet je ze leren! De vakdocent moet de juiste leerstrategieën modelleren in zijn of haar les. Door eigenlijk te ‘ondertitelen’ hoe je een opdracht aanpakt.

Belevingslagen
Het Kunskapsskolan Community Event 2024 kent daarmee feitelijk meerdere belevingslagen. Voor hen die nieuw zijn een intensieve ‘deep dive’ in waar het bij dit gepersonaliseerd onderwijs echt over gaat. Daarnaast voor de meer ervaren Kunskapsskolan professionals de mogelijkheid te verdiepen aan de hand
van de inzichten van wetenschappers uit binnen- en buitenland. Met voor hen die zichzelf écht willen uitdagen en verbeteren de ruim 50 ‘workshops met tweerichtingsverkeer’ (dus: samen aan de slag). En tenslotte, maar niet op de laatste plaats, het niveau van kennen en gekend, horen en zien en ontmoeten en
connecten. Omdat mensen het verschil maken. Ook binnen het Kunskapsskolan gepersonaliseerd onderwijs.